کنگره بین المللی زیست فناوری گیاهان دارویی و قارچ های کوهی

صفحه اصلی / پنجمین کنگره بین المللی و ششمین همایش ملی زیست فناوری گیاهان دارویی و قارچ های کوهی

استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری تصویر برای شناسایی و تفکیک قارچ‌های سمی

نویسندگان :

عبدالحسن کاظمی¹ ثنا کاظمی²

1- دانشگاه علوم پزشکی تبریز 2- دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

کلمات کلیدی :

میسه تیسموس،تشخیص،یادگیری تصویر،هوش مصنوعی

چکیده :

از اوایل فصل بهار تا اواسط پاییز شاهد مسمومیت‌های )میسه تیسموس (Mycetismus ناشی از مصرف سهوی قارچ های کلاهک دار سمّی Mushroom Poisonous به جای قارچ های کلاهک دار خوراکی Edible Mushroom در ایران هستیم. بیشترین موارد این مسمومیت ها، در استان‌های کرمانشاه، کردستان، آذربایجان‌های غربی و شرقی، زنجان گیگلان، مازندران، گلستان، خراسان، فارس، اصفهان و همچنین همدان اتفاق می افتد. انسیدانس میسه تیسموس عمدتاً به افزایش میزان و تعداد بارندگی‌ها و نتیجتا، افزایش رویش این قارچ‌ها در طبیعت مرتبط است. با توجه به اهمیت شکل شکل ظاهری این قارچ‌ها در شناسایی و تفکیک قارچ‌های سمی از خوراکی و البته صعوبت تشخیص این قارچ ها حتی برای متخصصان، امکان استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری تصویر برای شناسایی و تفکیک قارچ‌های سمّی از خوراکی و اعتماد به عملکرد هوش مصنوعی در این زمینه مورد بحث و تردید است چون شناسایی قارچ های کلاهکدار سمّی با توجه به شکل و رنگ و اندازه کلاهک قارچ، شکل پایه، وجود و یا عدم وجود آنولوس و ولوا در ساختمان قارچ و مورفولوژی آن ها در صورت وجود، شکل، اندازه و رنگ اسپورهای ورقه های ژیل و ...امکان پذیر است و تنوع این اجزا در ساختمان قارچ های کلاهکدار، امکان اشتباه در یادگیری تصویر توسط هوش مصنوعی و در نتیجه، امکان اشتباه در تفکیک قطعی قارچ های کلاهک دار سمُی از قارچ های کلاهک دار خوراکی را پیش می آورد. اکثر موارد میسه تیسموس در ایران در کوهپایه های زاگرس و البرز و از روستائیان و ساکنان حومه شهرهای کوچک گزارش می شود. میسه تیسموس عموماً بصورت مسمومیت خانوادگی با صرف غذای مشترک روی می دهد و خردسالان در قیاس با بزرگسالان به سموم متنوع موجود در انواع قارچ های کلاهکدار سمّی حساس ترند. میسه تیسموس بصورت سندرم های بالینی فالوئیدیPHALLOIDES ، موسکارینی MUSCARINE ، جیرومیتری GYROMITRA ، اورلانیORELLANUS ، پانترینیPANTHERINA ، پسیلوسیینی PSILOSYBN کوپرینوسیCOPRINUS ، پاکسیلوسی PAXILLUS و معدی –روده ای GASTRO INTESTINAL روی می دهد که بیشترین سندرم های بالینی گزارش شده از ایران، سندرم های فالوئیدی و موسکارینی با قارچ هایA.miuscaria ، A. verna (Death angel) و A phalloides (Death cup) بوده است. با توجه به وقوع میسه تیسموس در نواحی دور از مراکز درمانی مجهز، مسمومین پس از بروز علايم مسمومیت حاد، زمانی به مرکز درمانی مجهز اعزام می گردند که امکان انجام اقدامات بالینی موثر سپری شده است. سمیت سموم موثره بعضی از این قارچ ها بسیار بالا هست (LD50) و مرگ و میر حیوانات و طیور و ماکیان در محل بروز میسه تیسموس به علت خوردن بقایای استفراغ مسمومین نیز گزارش شده است . به نظر می رسد که موارد میسه تیسموس در ایران بیش از تعداد موارد گزارش شده باشد و لزوم ارائه آموزش به جمعیت هدف بویژه در مناطق روستایی از طریق شبکه های بهداشتی کاملا محسوس است و البته در این مورد، کارایی هوش مصنوعی برای تفکیک قطعی قارچ‌های کلاهکدار سمّی از خوراکی و تشخیص دقیق آن ها از همدیگر رضایت بخش نبوده و نتیجه استفاده از هوش مصنوعی بویژه در تلفن همراه برای تفکیک و تشخیص قارچ‌های کلاهکدار سمّی از خوراکی قابل اعتماد نمی باشد.