کنگره بین المللی زیست فناوری گیاهان دارویی و قارچ های کوهی

صفحه اصلی / چهارمین کنگره بین المللی و پنجمین همایش ملی زیست فناوری گیاهان دارویی و قارچ های کوهی

القاء کالوس و ریشه مویین در گیاه دارویی پنیرباد (Withania coagulans)

نویسندگان :

جابر نصیری¹ زینب چقاکبوی²

1- دانشگاه تهران 2- گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

کلمات کلیدی :

پنیرباد،بنزیل آمینوپورین (BAP)،توفوردی (2،4-D)،گیاه دارویی،کالوس،ریشه مویین،Agrobacterium rhizogenes

چکیده :

پس از تهیه بذور گیاه دارویی پنیرباد (Withania coagulans) از شرکت باریج اسانس و ایجاد گیاهچه‌های استریل در محیط کشت MS، جهت القا کالوس، ریزنمونه برگی تهیه و در محیط‌های کشت MS شامل هورمون بنزیل آمینوپورین (BAP) و توفوردی (هر کدام با سه غلظت 1/0، 3/0 و 5/0 میلی‌گرم بر لیتر؛ در مجموع 9 تیمار هورمونی) کشت شدند. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار، طی 5 هفته متوالی انجام گرفت. همچنین، به منظور القای ریشه موئین از دو سویهAgrobacterium rhizogenes موسوم به R1000 و GM استفاده شد. بر مبنای نتایج ANOVA، اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای مختلف هورمونی بر مبنای صفات وزن تر، وزن خشک و حجم کالوس‌ها مشاهده گردید (p < 0.01). همچنین، مقايسه ميانگين‌ داده‌ها با آزمون دانكن مشخص نمود که تیمار 1/0 توفوردی + 5/0 BAP (با بیشترین مقادیر سه صفت) نسبت به 8 تیمار باقیمانده اختلاف معنی‌داری دارد (p < 0.05). با توجه به نتایج تجزیه کلاستر، تیمار هورمونی برتر (تیمار 1/0 توفوردی + 5/0 BAP) در گروه اول قرار گرفت، گروه دوم شامل چهار تیمار هورمونی (تیمارهای 1/0 توفوردی + 1/0 BAP، 1/0 توفوردی + 3/0 BAP، 3/0 توفوردی + 3/0 BAP، و 3/0 توفوردی + 5/0 BAP) بود، و 4 تیمار باقیمانده نیز گروه سوم را تشکیل دادند. در رابطه با درصد القای ریشه مویین بین دو سویه R1000 و GM، اختلاف معنی‌داری برای بافت هیپوکوتیل (به ترتیب 00/50 و 11/41 درصد) و ساقه (به ترتیب 95/50 و 94/57 درصد) مشاهده نشد. با این وجود، برای بافت برگی، سویه R1000 (23/59 درصد) در مقایسه با سویه GM (33/38 درصد) برتری داشت. درضمن، برای سویه R1000 اختلاف معنی‌داری بین سه بافت مشاهده نشد، اما برای سویه GM بافت ساقه مناسب‌تر بود.