کنگره بین المللی زیست فناوری گیاهان دارویی و قارچ های کوهی

صفحه اصلی / چهارمین کنگره بین المللی و پنجمین همایش ملی زیست فناوری گیاهان دارویی و قارچ های کوهی

بررسی بیان ژن لیمونن سینتاز و متابولیت های ثانویه در اندام های مختلف دو گونه گیاهی زوفا

نویسندگان :

سمیه طایفه¹ سید کمال کاظمی تبار² ناصر مهنا³ ولی اله قاسمی عمران⁴

1- آموزشکده کشاورزی فنی و حرفه ای ساری 2- دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری 3- دانشگاه تبریز 4- دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری

کلمات کلیدی :

لیمونن سینتاز،زوفا،متابولیت های ثانویه،ریشه مویین

چکیده :

ژن لیمونن سینتاز یک ژن کلیدی در ابتدای مسیر بیوسنتزی مونوترپن های حلقوی در گیاهان است و زوفا غنی از مونوترپن-های حلقوی می باشد. زوفا (Hyssopus sp.) گیاهی علفی، چندساله، متعلق به تیره نعناعیان با منشای آسیای صغیر است.ریشه های مویین ابزاری قدرتمند جهت انجام تحقیقات به منظور بالا بردن میزان تولید متابولیت های دارویی با ارزش محسوب می شوند و همچنین استفاده از الیسیتورها و نانو ذرات روش مناسبی به منظور تولید هر چه بیشتر متابولیت های ثانوی در شرایط کشت درون شیشه (in vitro) می باشد. به نظر می رسد ترکیبات فعال الیسیتورها نقش مؤثری در القای پاسخ های دفاعی و افزایش تولید متابولیت های ثانوی دارند. بنابراین در این تحقیق به بررسی بیان ژن لیمونن سنتاز و میزان متابولیت های ثانویه در بخش های مختلف دو گونه زوفا ( ریشه معمولی، ریشه مویین، شاخساره و ریشه مویین تحت تاثیر نانوذره نقره) پرداخته شد. از این رو در این پژوهش ابتدا گیاهچه در محیط in vitro بدست آمده و بعد به تولید ریشه مویین پرداخته شد و در مرحله بعد غلظت های مختلف نانوذره نقره بر روی ریشه مویین و در قالب طرح کاملا تصادفی بررسی شد. بعد از استخراج RNA و سنتز cDNA ، بیان ژن با روش Real time PCR بررسی شد.نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر معنی داری بر میزان بیان نسبی ژن لیمونن سینتاز در دو گونه و بافت های مختلف وجود داشت.براساس نتایج بدست آمده، ترکیب هاي آلفا و بتا-پینن و 1و8- سینئول، کامفور و اکتادکادینال از عمده ترین ترکیبـات گونـه زوفا بودند.استفاده از الیسیتور نانونقره در این پژوهش، برای گیاه به عنوان یک تنش تلقی شده و در نتیجه موجب افزایش مسیرهای متابولیکی و آنزیم های دخیل در سنتز ترکیبات مونوترپنی همچون لیمونن سینتاز گردیده است.